6 Ocak 2011 Perşembe

Yaratıcılık - Test edilemeyen meret

elimde bilişsel psikoloji ile ilgili bir kitap var şimdi ve yaratıcılık ile ilgili kısım şöyle başlıyor.. hala birbirinden farklı yaratıcılık çalışmalarını bütünleştiren bir teorinin olmaması TUHAFtır (aynen öyle demişler), yani demişler yaratıcılıkla uğraşan bilim insanlarının bununla ilgili bir teori üretecek kadar YARATICI OLAMAMALARI bize garip gelmektedir..

bu kaçıncı psikoloji ilişkili yazım oldu bilmiyorum, ama psikoloji şu konuda da net diyemedim henüz, içimde uhde haline geldi.. neyse..

ama ne kadar zor bir konu olduğunu bilimsel bi paragrafla hemen özetleyebiliriz.. Sternberg ve Lubart (1996) pek de yaratıcı olmayan yaklaşımlarında durumu biraz özetlemişler.. Diyorlar ki yaratıcılık 6 özelliği içerir:

1. pek tabi zeka süreçleri
2. zihinsel tarz (pratik zekası var ya da pek bi analitik düşünür dediğimizde işaret ettiğimiz kişiye özel düşünme tarzı)
3. bilgi (insanın bi halt bilmediği konularda konuşurken kendisini pek bi yaratıcı hissetme salaklığı da bence ayrıca yazılıp alay edilebilir bir konu)
4. kişilik (kendine güven şart tabi)
5. motivasyon
6. çevresel bağlam (hani şu bankaların lüks otellerde yöneticilerini zorla götürdükleri yaratıcılık oyunları var ya, yapay zakkum çiçekleri arasında içinden ölçüsüz küfürler edip durduğun adamla el ele tutuşurken insanın kafasında ne bağlamlar oluşuyordur kimbilir, çevresel bağlam bu altılı içinde en ayrıcalıklısı bence)

şimdi bu altısının oranlarını belirleyip yaratıcılığın indeksini oluşturmak felan geçmesin aklınızdan, olmaz o iş.. Bu özelliklerin yaratıcı düşüncede etkisi ve birbirleriyle etkileşimleri öyle kompleks bir ağ oluşturuyor ki yaratıcılık konusunda çalışan bilim insanlarının motivasyonlarını düşürdüğü için belki pek yaratıcı işler çıkaramamışlar..

yaratıcılığın ölçümü için ilginç testler, alıştırmalar geliştirilmiş.. bi tanesini resimde görebilirsiniz..


Alıştırma: Resimde de görüldüğü gibi boş bir odanın zeminine bir çelik boru oturtulmuş.. Borunun içinde bir tenis topu.. Borunun iç çapı tenis topundan 1,5 cm uzun, yani top sıkışmış durumda değil.. Odada 6 kişisiniz.. elinizde şunlar var:


30 metre çamaşır ipi
çekiç
keski
bir kutu buğday gevreği
bir dosya
bir demir ceket askısı
bir ingiliz anahtarı
bir ampul

1 DAKİKANIZ VAR.. Zemine, boruya ya da topa zarar vermeden topu demirden çıkarabilmek için aklınıza gelen yolları hemen yorum kısmına yazıp ya da 645e mesaj yoluylan gönderiyosunuz, bi tenis topu hediye..